Jak czytać oznaczenia oleju silnikowego i wybrać najlepszy dla auta? Poradnik LINK4

Oznaczenia oleju silnikowego to zestaw symboli i liter, które określają jego lepkość, przeznaczenie, jakość oraz zgodność z normami producentów. Ich zadaniem jest ułatwienie kierowcy doboru odpowiedniego produktu do danego typu jednostki napędowej.

Dzięki oznaczeniom można dobrać olej do silników benzynowych, wysokoprężnych (diesla) lub wyspecjalizowanych jednostek z filtrem DPF lub systemem oczyszczania spalin. Odpowiedni olej silnikowy ma ogromny wpływ na smarowanie, chłodzenie, ochronę przed korozją oraz redukcję tarcia.

Jakie normy i klasyfikacje określają parametry oleju?

Najważniejsze normy, które opisują właściwości olejów silnikowych, to:

• SAE (Society of Automotive Engineers) – definiuje klasy lepkości olejów silnikowych, czyli ich zachowanie w niskich i wysokich temperaturach,
• API (American Petroleum Institute) – klasyfikuje oleje według jakości i przeznaczenia (np. S – do silników benzynowych, C – do silników diesla),
• ACEA (European Automobile Manufacturers’ Association) – Europejskie Stowarzyszenie Producentów Pojazdów, które określa specyfikacje olejów silnikowych pod względem jakości.

Powyższe oznaczenia pomagają dobrać taki olej silnikowy, który spełnia wymagania określone przez producenta pojazdu i jest dopasowany do rodzaju jednostki napędowej.

Jakie błędy popełniane są przy doborze oleju i jakie to niesie konsekwencje?

Wyróżnia się dwa najczęstsze błędy, które kierowcy popełniają przy doborze oleju:

• stosowanie oleju o nieodpowiedniej lepkości (zbyt wysokiej lub zbyt niskiej lepkości);
• lub stosowanie oleju niezgodnego z normami producenta.

Zbyt gęsty olej silnikowy może utrudniać rozruch silnika w ujemnych temperaturach, natomiast zbyt rzadki – prowadzić do niewystarczającego smarowania w wysokich temperaturach. Efekty mogą być różnorakie:

• zwiększone zużycia paliwa;
• głośniejsza pracy silnika;
• w skrajnych przypadkach – uszkodzenia elementów układu korbowo-tłokowego.

Nieprawidłowy olej silnikowy najbardziej szkodzi nowoczesnym jednostkom z filtrem DPF oraz silnikom wysokoprężnym z turbosprężarką.

Etykieta oleju silnikowego zawiera ważne informacje o jego lepkości, jakości oraz przeznaczeniu. Najczęściej spotykane oznaczenia to np. 5W-30, 10W-40, 0W-20 – opisują one zachowanie oleju w różnych temperaturach pracy.

Jak rozumieć klasyfikację lepkościową SAE?

Klasyfikacja lepkości olejów silnikowych SAE (np. 5W-30) opisuje, jak olej zachowuje się w niskich i wysokich temperaturach.

Pierwsza liczba przed literą W (ang. Winter) wskazuje lepkość oleju w niskich temperaturach, natomiast liczba po literze W – jego płynność w temperaturze roboczej silnika.

Co oznacza pierwsza liczba przed literą W i na co wskazuje?

Pierwsza liczba przed literą W określa zachowanie oleju silnikowego podczas rozruchu w niskich temperaturach. Im mniejsza wartość, tym lepsza płynność oleju w zimie i łatwiejszy rozruch silnika.

Przykładowo, olej 0W będzie bardziej odporny na zamarzanie niż 10W, dlatego sprawdzi się w rejonach o surowych zimach. Jest to tzw. niskotemperaturowa klasa lepkości, istotna szczególnie w silnikach benzynowych użytkowanych zimą.

Co oznacza liczba po literze W i jak odczytać ją prawidłowo?

Druga liczba po literze W określa, jak gęsty jest olej w temperaturze roboczej silnika – zazwyczaj około 100°C. Wyższa liczba oznacza większą odporność na rozrzedzenie w wysokich temperaturach, co chroni silnik przed zużyciem.

Jakie są różnice między olejami syntetycznymi, półsyntetycznymi i mineralnymi?

Rodzaje olejów silnikowych różnią się bazą i procesem produkcji:

• Oleje mineralne powstają w procesie destylacji ropy naftowej. Są tańsze, ale mniej odporne na skrajne temperatury.
• Oleje półsyntetyczne to produkt pośredni – łączą zalety olejów mineralnych i syntetycznych, oferując dobrą ochronę w przystępnej cenie.
• Oleje syntetyczne powstają w wyniku syntezy chemicznej, mają stabilniejszą strukturę molekularną i zapewniają najwyższą ochronę w szerokim zakresie temperatur.

Oleje silnikowe syntetyczne i niskopopiołowe są szczególnie polecane do nowoczesnych silników diesla z filtrem DPF oraz silników benzynowych z turbosprężarką.

Klasyfikacja olejów silnikowych ze względu na jakość

Oprócz klasy lepkości SAE, na etykiecie oleju silnikowego znajdziesz również oznaczenia ACEA i API, które określają jego jakość oraz przeznaczenie do konkretnych typów silników. To właśnie one pomagają ocenić, czy dany olej spełnia wymagania techniczne silnika, i czy będzie odpowiedni do warunków eksploatacji Twojego samochodu.

Klasyfikacja API składa się z dwóch liter – pierwsza oznacza typ silnika, druga wskazuje poziom jakości:

• litera S (Service) dotyczy olejów do silników benzynowych;
• litera C (Commercial) odnosi się do silników diesla, w tym jednostek wysokoprężnych w pojazdach ciężarowych.

Przykładowo, oznaczenie API SN oznacza olej przeznaczony do nowoczesnych silników benzynowych z wysoką odpornością na utlenianie i lepszą ochroną przed osadami. Z kolei API CK-4 będzie dedykowany silnikom diesla opracowanym do pracy w trudnych warunkach i wysokich temperaturach roboczych.

W praktyce, im dalsza litera w alfabecie po literze "S", tym nowszy jest standard, a co za tym idzie, tym lepsze parametry smarne, czystość i ochrona silnika zapewnia olej.

Druga klasyfikacja jakościowa została opracowana przez stowarzyszenie producentów pojazdów ACEA. Oznaczenia ACEA składają się z litery i cyfry, np. ACEA A5/B5, ACEA C3 czy ACEA E6, gdzie:

• A/B – to oleje do silników benzynowych i lekkich diesla w samochodach osobowych;
• C – oleje niskopopiołowe, przeznaczone do nowoczesnych silników z filtrem DPF i systemami oczyszczania spalin;
• E – oleje do silników wysokoprężnych w samochodach ciężarowych i dostawczych.

Cyfra po literze oznacza poziom wydajności i spełnianych norm – im wyższa, tym nowocześniejszy i bardziej zaawansowany produkt.

Nie ma uniwersalnego oleju, który pasuje do każdego auta – każdy silnik ma inne wymagania dotyczące lepkości i specyfikacji jakościowej.

Sprawdź również: Jaki olej do silnika? Podpowiadamy!

Gdzie szukać informacji o zalecanym oleju dla danego modelu auta?

Najpewniejszym źródłem jest instrukcja pojazdu lub oficjalna strona producenta. Warto też sprawdzić tabliczkę znamionową silnika lub naklejkę pod maską – często zawiera informację o klasie lepkości. Oprócz tego, wiele sklepów motoryzacyjnych oferuje wyszukiwarki online, które na podstawie marki i rocznika auta wskażą odpowiedni olej.

Czy można mieszać ze sobą różne typy olejów silnikowych?

Teoretycznie można uzupełnić poziom oleju innym produktem, pod warunkiem, że ma taką samą klasę lepkości i normę jakości.

Jednak długotrwałe mieszanie olejów syntetycznych, półsyntetycznych i mineralnych może obniżyć ich właściwości smarne i skrócić żywotność jednostki napędowej. Z tego powodu, przy zmianie producenta lub rodzaju oleju, zaleca się wymianę całego dotychczasowego płynu.

Kiedy należy wymienić olej i jak często to robić?

Regularna wymiana oleju silnikowego to najważniejszy element konserwacji pojazdu. Ogólnie rzecz biorąc, wymianę oleju silnikowego zaleca się po przejechaniu 10-15 tysięcy kilometrów lub raz w roku, w zależności od stylu jazdy i rodzaju silnika.

W przypadku samochodów z filtrami DPF lub systemami oczyszczania spalin, częstsza wymiana oleju silnikowego jest wskazana po to, aby zachować skuteczność smarowania i ochronę przed osadami.

Przeczytaj też: Wymiana oleju w samochodzie – kiedy należy to robić?

Zdecydowanie tak. Jakość oleju silnikowego wpływa bezpośrednio na tarcie, temperaturę roboczą, czystość i ochronę silnika przed zużyciem.

Lepsze oleje silnikowe – szczególnie syntetyczne – zapewniają niższy współczynnik tarcia, co przekłada się na mniejsze zużycie paliwa i lepsze osiągi.

Wysokiej jakości oleje do silników benzynowych i silników diesla zawierają dodatki uszlachetniające, które neutralizują kwaśne produkty spalania, chronią przed korozją i utrzymują wnętrze silnika w czystości.
Regularna wymiana oleju pozwala utrzymać stabilną temperaturę roboczą silnika i wydłuża jego żywotność nawet o kilkadziesiąt tysięcy kilometrów.

Pamiętaj, że każdy pojazd musi posiadać ważne ubezpieczenie OC. Dobrym pomysłem jest również wykupienie dodatkowej ochrony AC (Autocasco), która pokryje koszty szkód powstałych w ruchu drogowym, szkód parkingowe oraz wywołanych działaniem osób trzecich czy sił natury.

Jeżeli szukasz towarzystwa ubezpieczeniowego w celu zakupienia ubezpieczenia dla swojego samochodu, sprawdź ofertę LINK4. Na naszej stronie internetowej znajdziesz kalkulator LINK4, który pomoże Ci łatwo obliczyć cenę ubezpieczenia swojego pojazdu.

Możesz także wykupić dodatkowe ubezpieczenia, które zwiększą zakres Twojej ochrony w różnych sytuacjach:

• Ubezpieczenie NNW – obejmuje pomoc finansową dla najbliższych w przypadku śmierci ubezpieczonego poniesionej w wypadku drogowym, jak i odszkodowanie w przypadku urazu ciała będącego następstwem wypadku komunikacyjnego. Zapewnia m.in. wypłatę świadczenia bez konieczności oczekiwania na zakończenie leczenia, 
• Ubezpieczenie Auto Assistance dostępne w trzech wariantach:
  • Auto Assistance Standard – obejmuje m.in. pomoc techniczną w razie awarii auta, wypadku, uszkodzenia, kradzieży i wandalizmu, w tym naprawę na miejscu zdarzenia, dostarczenie paliwa w razie unieruchomienia pojazdu, wymianę koła czy holowanie (limit holowania wynosi do 200 km). Możesz też liczyć np. na pokrycie kosztów parkowania do 3 dni, uruchomienie pojazdu w przypadku rozładowania akumulatora, samochód zastępczy do 4 dni w razie wypadku lub kradzieży, transport ze szpitala do miejsca zamieszkania albo transport kierowcy i pasażerów do celu podróży (jeśli odległość przekracza 20 km),
  • Auto Assistance Plus – obejmuje świadczenia, które są w podstawowym wariancie ubezpieczenia Auto Assistance, z zastrzeżeniem, że limit holowania wynosi 500 km. Dodatkowo możesz liczyć na samochód zastępczy w razie awarii do 3 dni oraz samochód zastępczy do 5 dni w razie wypadku lub kradzieży,
  • Auto Assistance Komfort – wariant z najszerszą ochroną obejmuje świadczenia z wariantu ubezpieczenia Auto Assistance, a do tego holowanie bez limitu kilometrów na terenie Polski i z limitem holowania do 750 km od miejsca zdarzenia za granicą oraz samochód zastępczy na 10 dni w razie wypadku lub kradzieży i 5 dni w razie awarii.

Zachęcamy również do rozmowy z naszym doradcą pod numerem telefonu (22) 444 44 23 lub spotkania się z agentem współpracującym z LINK4. Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Dobór odpowiedniego oleju silnikowego ma ogromne znaczenie dla żywotności jednostki napędowej, jej osiągów oraz bezawaryjnej pracy. Oznaczenia na etykiecie oleju nie są przypadkowe – informują o lepkości, klasie jakości i przeznaczeniu produktu. Przy zakupie oleju zawsze należy kierować się zaleceniami producenta pojazdu, ponieważ nawet oleje o tej samej klasie lepkości mogą różnić się specyfikacją i zawartością dodatków uszlachetniających.

Istotne znaczenie ma również regularna wymiana oleju, która pozwala utrzymać silnik w dobrej kondycji, ograniczyć zużycie paliwa i zapobiec powstawaniu osadów w układzie smarowania.

Świadome podejście do tematu doboru oleju silnikowego i znajomość oznaczeń oleju to inwestycja w długowieczność i niezawodność samochodu.

Zobacz też: Ubezpieczenie OC Jaworzno, Ubezpieczenie OC Katowice

Jak odczytać oznaczenia oleju silnikowego?

Oznaczenia oleju silnikowego (np. 5W-30 lub 10W-40) określają jego klasę lepkościową SAE, czyli sposób, w jaki olej zachowuje się w różnych temperaturach.

Pierwsza liczba przed literą "W" wskazuje lepkość w niskich temperaturach – im niższa wartość, tym łatwiej olej rozprowadza się w silniku podczas rozruchu zimą. Z kolei liczba po "W" opisuje lepkość oleju w temperaturze roboczej silnika – wyższa liczba oznacza lepszą ochronę w czasie dużego obciążenia lub jazdy w upale.

Dodatkowo, poza oznaczeniem lepkości, na etykiecie znajdziesz też normy jakościowe API lub ACEA, które informują o przeznaczeniu danego oleju do silników benzynowych (oznaczenie S) lub silników diesla (oznaczenie C). Warto zawsze porównać te normy z zaleceniami producenta samochodu.

Czy olej 5W30 jest lepszy od 10W40?

Nie można jednoznacznie powiedzieć, że olej 5W30 jest lepszy od 10W40, ponieważ zależy to od konstrukcji silnika, klimatu oraz zaleceń producenta.

Olej 5W30 ma niższą lepkość w niskich temperaturach, dzięki czemu szybciej dociera do wszystkich elementów silnika po uruchomieniu – to ogromna zaleta w nowoczesnych jednostkach, szczególnie z turbosprężarką. Z kolei olej 10W40 jest gęstszy w wysokich temperaturach, więc często poleca się go do starszych lub mocno eksploatowanych silników, w których luzy między elementami są większe.

W praktyce, jeśli producent przewiduje dla Twojego auta olej 5W30, nie ma sensu stosować 10W40, ponieważ może to pogorszyć smarowanie i zwiększyć zużycie paliwa. Odwrotna sytuacja również nie jest wskazana, bo zbyt rzadki olej w starym silniku może nie zapewnić wystarczającej ochrony.

Co się stanie, gdy wleję zły olej do silnika?

Wlanie nieodpowiedniego oleju może prowadzić do szeregu problemów – od gorszego smarowania i przegrzewania, aż po poważne uszkodzenia jednostki napędowej.

Jeśli lepkość oleju jest zbyt niska, film olejowy nie będzie w stanie utrzymać się na elementach pracujących pod dużym obciążeniem, co przyspieszy ich zużycie. Z kolei zbyt gęsty olej utrudni rozruch w niskich temperaturach i może doprowadzić do niedostatecznego smarowania podczas pierwszych sekund po uruchomieniu silnika – momentu najbardziej krytycznego dla jego trwałości.

Jeśli przypadkowo wlałeś zły olej, najlepiej jak najszybciej wymienić cały olej i filtr, zamiast próbować "rozcieńczać" go innym produktem.