Mandat za brak świateł. Jakie kary grożą kierowcy?

Brak włączonych świateł stanowi wykroczenie określone w art. 88 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2024 r. poz. 924 z późn. zm.), zgodnie z którym kierujący pojazdem, który prowadzi go bez wymaganych przepisami świateł lub pozostawia bez wymaganego oświetlenia, podlega karze grzywny.

Dodatkowo auto musi być wyposażone w sprawne:

• światła stopu,
• kierunkowskazy,
• inne oświetlenie.

Uszkodzone reflektory lub niedziałające światła mogą być powodem zatrzymania dowodu rejestracyjnego oraz wysokiego mandatu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami – w szczególności z:

• rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 2021 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatu karnego za wybrane rodzaje wykroczeń 
  (Dz.U. z 2021 r. poz. 2484),
• rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 czerwca 2023 r. w sprawie ewidencji kierujących pojazdami naruszających przepisy ruchu drogowego 
  (Dz.U. z 2023 r. poz. 1897),

kierowca może otrzymać mandat karny oraz punkty karne za jazdę bez wymaganych świateł. Poniższa tabela przedstawia ich wysokość w zależności od rodzaju naruszenia:

Jeśli podczas kontroli drogowej funkcjonariusz zauważy, że poruszasz się bez włączonych świateł mijania lub świateł do jazdy dziennej, może nałożyć na Ciebie mandat w wysokości 100 zł oraz 2 punkty karne.

Choć kara nie należy do najwyższych, powtarzające się naruszenia tego typu mogą skutkować nie tylko stratami finansowymi, lecz także przekroczeniem limitu punktów karnych i w konsekwencji utratą prawa jazdy.

Znacznie surowsze sankcje grożą za jazdę bez świateł w nocy, W takiej sytuacji policjant nałoży mandat w wysokości 300 zł oraz 6 punktów karnych. Wysokość kary wynika z większego zagrożenia bezpieczeństwa – brak oświetlenia po zmroku znacząco zwiększa ryzyko wypadku. W takich przypadkach funkcjonariusze często przeprowadzają również kontrolę trzeźwości..

Niedziałające jedno światło – co wtedy?

Jeśli zatrzyma Cię policjant, a w pojeździe nie działa jedno z wymaganych świateł, możesz uniknąć mandatu – pod warunkiem że na miejscu wymienisz przepaloną żarówkę. W przeciwnym razie funkcjonariusz nie tylko nałoży mandat, lecz także zatrzyma dowód rejestracyjny do czasu usunięcia usterki i przywrócenia sprawności oświetlenia.

Korzystanie ze świateł w sposób niezgodny z przepisami

Mandat grozi również w przypadku korzystania ze świateł drogowych w sposób niezgodny z przepisami – np. gdy oślepiasz innych uczestników ruchu lub nie przełączysz świateł na mijania mimo zbliżania się innego pojazdu. Za takie wykroczenie grozi 200 zł mandatu i 4 punkty karne.

Poruszanie się po drogach publicznych bez oświetlenia – inne pojazdy

Ostatnia sytuacja dotyczy pojazdów, które poruszają się po drogach publicznych bez jakiegokolwiek oświetlenia – bez świateł mijania, drogowych czy do jazdy dziennej. Chodzi tu m.in. o quady, maszyny rolnicze lub budowlane, które nie zawsze są fabrycznie wyposażone w światła. Kierowca takiego pojazdu musi upewnić się, że jego pojazd spełnia wymagania techniczne do poruszania się po drogach publicznych – w przeciwnym razie otrzyma mandat w wysokości 200 zł oraz 4 punkty karne.

Światła przeciwmgielne mają poprawiać widoczność w trudnych warunkach pogodowych – podczas mgły, intensywnego deszczu, śnieżycy lub silnego zamglenia. Zgodnie z art. 30 ust. 3 i 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, kierujący pojazdem może:

• używać przednich świateł przeciwmgielnych, gdy warunki atmosferyczne powodują zmniejszenie przejrzystości powietrza,
• a tylnego światła przeciwmgielnego – tylko wtedy, gdy widoczność spadnie poniżej 50 metrów.

Używanie tych świateł w sposób niezgodny z przepisami – np. przy dobrej widoczności lub w dzień bez mgły – jest wykroczeniem (art. 88 KW).

W praktyce zgodnie z taryfikatorem, za nieprawidłowe używanie świateł przeciwmgielnych grozi mandat w wysokości 100 zł oraz 2 punkty karne – zarówno w przypadku świateł przednich, jak i tylnych.

Jazda bez świateł w dzień znacznie zmniejsza widoczność poruszającego się samochodu, nie tylko jesienią, czy zimą, ale także latem. Zwłaszcza na drogach szybkiego ruchu, takich jak autostrady, czy też drogi ekspresowe jest to bardzo widoczne. Najbardziej niebezpieczne jest jednak takie zjawisko na drogach lokalnych. W takich przypadkach zbyt późne zauważenie pojazdu nadjeżdżającego z przeciwka może oznaczać kolizję lub poważny wypadek. Na bocznych drogach widoczność jest przecież często ograniczona przez drzewa, lasy lub inne naturalne przeszkody.

Ogromnie niebezpieczna jest jazda bez świateł w nocy – dlatego też kara za nieprzestrzeganie tego obowiązku jest znacznie wyższa niż ta za brak świateł od świtu do zmierzchu. Nie tylko powoduje, że samochód jest niewidoczny, ale także znacząco ogranicza widoczność osoby kierującej danym pojazdem. Z tego powodu ryzyko wypadnięcia z drogi, potrącenia pieszego czy też najechania na zaparkowane pojazdy jest bardzo duże. Także jazda z jednym działającym światłem po zmroku jest niebezpieczna i może wprowadzać w błąd innych użytkowników dróg co do rodzaju i wielkości nadjeżdżającego pojazdu.

Niebezpieczna jest także jazda z niesprawnym światłem stopu lub kierunkowskazem. Inni kierowcy nie będą na czas informowani o naszych planach, czy to związanych ze zmniejszeniem prędkości, czy też zmianą pasa ruchu lub kierunku poruszania się. Z tego powodu może dojść do stłuczki lub wypadku, zwłaszcza w miejskim ruchu o dużym natężeniu. Dlatego też warto zawsze sprawdzać sprawność wszystkich świateł w pojeździe, tak jak jesteśmy tego uczeni w czasie kursu na prawo jazdy.

Sprawdź: Mandat z fotoradaru. Po jakim czasie przychodzi i jak go zapłacić?

Warto mieć świadomość, że od tego roku informacje o otrzymanych przez Ciebie mandatach trafiają do specjalnej bazy, z której przy obliczaniu wysokości składki, mogą korzystać towarzystwa ubezpieczeniowe.

Przeczytaj również: Lampy retrofit LED. Co to jest i czy ich stosowanie jest legalne?

Pamiętaj, że prawidłowo działające oświetlenie pojazdu gwarantuje bezpieczeństwo. Warto zadbać również o spokój finansowy w razie wypadku lub kolizji, dzięki ubezpieczeniu samochodu w LINK4, dlatego zapraszamy do zapoznania się naszą ofertą na stronie internetowej i skorzystania z kalkulatora OC. Dla Twojej wygody oferujemy również możliwość rozmowy z doradcami pod numerem 22 444 44 23 lub spotkania się z agentem współpracującym z LINK4.

Sprawdź kalkulator OC dostępny na naszej stronie, aby obliczyć wysokość składki.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Jaka jest różnica w wysokości mandatu i liczbie punktów karnych za jazdę bez świateł w dzień (od świtu do zmierzchu) a jazdę bez świateł w nocy (od zmierzchu do świtu)?

Za jazdę bez świateł w dzień mandat wynosi 100 zł i 2 punkty karne, natomiast w nocy – 300 zł i 6 punktów karnych. Wynika to z większego zagrożenia bezpieczeństwa po zmroku.

Czy kierowca, który używa świateł do jazdy dziennej (DRL), może otrzymać mandat w warunkach zmniejszonej widoczności?

Tak. Światła do jazdy dziennej można stosować tylko od świtu do zmierzchu przy dobrej przejrzystości powietrza. Jeśli widoczność się pogarsza (np. mgła, deszcz, śnieg), należy włączyć światła mijania. Brak ich użycia skutkuje mandatem 200 zł i 2 punktami karnymi.

Czy za jazdę bez wymaganych świateł grozi wyłącznie kara finansowa, czy są możliwe inne konsekwencje?

Poza mandatem i punktami karnymi policjant może zatrzymać dowód rejestracyjny, jeśli pojazd ma uszkodzone reflektory lub niesprawne oświetlenie. W takim przypadku kierowca musi naprawić usterkę i ponownie przejść badanie techniczne.

Jaka kara grozi za jazdę bez wymaganych świateł w tunelu, niezależnie od pory doby?

Za brak świateł w tunelu, bez względu na porę dnia, kierowca otrzymuje mandat 200 zł oraz 6 punktów karnych. Tunel to miejsce o ograniczonej widoczności, dlatego przepisy nakładają obowiązek jazdy z włączonymi światłami przez cały czas.

Źródła:
1. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2024 r. poz. 924 z późn. zm.)
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19710120114/U/D19710114Lj.pdf
2. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1047 z późn. zm.)
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf
3. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 2021 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatu karnego za wybrane rodzaje wykroczeń (Dz.U. z 2021 r. poz. 2484),
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210002484/O/D20212484.pdf
4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 czerwca 2023 r. w sprawie ewidencji kierujących pojazdami naruszających przepisy ruchu drogowego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1897),
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001897/O/D20231897.pdf