Czy można uzyskać odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu po wypadku na drodze?

Uszczerbek na zdrowiu dotyczy uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia poszkodowanego. Uszkodzenie ciała rozumiane jest jako zranienie, które skutkuje problemami z prawidłowym funkcjonowaniem narządów (np. narządu słuchu). Z kolei rozstrój zdrowia można rozumieć jako zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu, będących efektem uszkodzenia ciała lub mających charakter samoistny (np. na skutek zakażenia chorobą). Wspomniany wyżej Raport o Stanie Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego posługuje się dwoma definicjami na określenie stopnia obrażeń osoby poszkodowanej w wypadku:

1. osoba ciężko ranna – to osoba, która doznała uszczerbku na zdrowiu w postaci: 

• pozbawienia wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała;
• innych obrażeń powodujących nieprawidłowe funkcjonowanie narządów ciała lub rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 7 dni;

1. osoba lekko ranna – to osoba, wobec której lekarz lub ratownik medyczny stwierdził, że doznała ona uszczerbku na zdrowiu lub obrażeń innych niż wskazane w definicji osoby ciężko rannej.

Definicje te są spójne z definicjami używanymi w kodeksie karnym (art. 156 kodeksu) i takim też rozróżnieniem posługują się zakłady ubezpieczeń przy określaniu czy i jakie świadczenia przysługują poszkodowanemu. 

Jeśli doszło do kolizji lub wypadku drogowego poszkodowanych, zabezpiecza obowiązkowa polisa OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, którą powinien zawrzeć właściciel samochodu (motocykla lub innego pojazdu). Ubezpieczenie OC zapewnia pokrycie szkód powstałych w związku z ruchem pojazdu. Tym samym stanowi podstawę do tego, by móc ubiegać się o odszkodowanie w wyniku poniesionych strat materialnych i osobowych, które zostały wyrządzone przez kierowcę osobom trzecim.

Aby ubiegać się o odszkodowanie z tytułu szkody na osobie z polisy OC sprawcy szkody, musi ona powstać w wyniku wypadku drogowego, w którym uczestniczył ubezpieczony pojazd. Kierowca powstałej szkody był jej sprawcą Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego, uznaje również szkodę powstałą podczas i w związku z:

• wsiadaniem do pojazdu mechanicznego lub wysiadaniem z niego;
• bezpośrednim załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego;
• zatrzymaniem lub postojem pojazdu mechanicznego.

Odszkodowanie z OC sprawcy — jakie kroki należy podjąć, by otrzymać odszkodowanie z tytułu uszczerbku na zdrowiu?

Do wypadku drogowego, w którym doszło do uszczerbku na zdrowiu, należy koniecznie wezwać Policję. To właśnie ona zajmie się wówczas ustaleniem sprawcy wypadku, co będzie podstawą do określenia odpowiedzialności za jego skutki. Istnieje też możliwość, że Policja uzna za współwinnych wszystkich lub niektórych z uczestników wypadku.

Roszczenie o odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu należy więc kierować do ubezpieczyciela sprawcy szkody. To on będzie przeprowadzał postępowanie likwidacyjne, w trakcie którego ustali, czy odszkodowanie jest należne i jaka powinna być jego wysokość. Co istotne, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wyjaśnienia okoliczności zdarzenia, ustalenia zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia samodzielnie, nie może opierać się wyłącznie o ustalenia Policji.

Po zgłoszeniu roszczenia ubezpieczyciel powinien poinformować osobę występującą z roszczeniem, jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości świadczenia. 

Z perspektywy osoby zgłaszającej roszczenie ważne jest zgromadzenie dokumentów i innych dowodów potwierdzających wystąpienie zdarzenia, jego sprawcę i wysokość poniesionej szkody. Należy więc wezwać policję na miejsce wypadku i dopilnować, by wydała ona stosowną notatkę, sporządzoną na miejscu wypadku, która określa, kto jest sprawcą zdarzenia. Warto zadbać o to, by do zgłoszenia dołączone zostały zdjęcia, a także szczegółowy opis zdarzenia. 

A co jeśli trafiłeś do szpitala prosto z miejsca wypadku? Niezależnie od czasu spędzonego w placówce medycznej po jej opuszczeniu nie możesz zapomnieć o zebraniu całej medycznej dokumentacji. Ta będzie stanowiła dowód pozwalający towarzystwu ubezpieczeń dokładnie wycenić szkodę. Pamiętaj o tym, żeby gromadzić wszelkie dokumenty potwierdzające poniesione koszty z tytułu leczenia (np. leki, wizyty u lekarzy, specjalistyczna opieka, dojazdy do placówek, w których przeprowadzana jest rehabilitacja, a nawet adaptacja mieszkania do potrzeb poszkodowanego, który w wyniku wypadku stał się niepełnosprawny).

Całą procedurę można przedstawić w kilku krokach, by o wiele łatwiej poradzić sobie w stresującej sytuacji będącej wynikiem wypadku drogowego:

1. Zaraz po zdarzeniu na drodze zadbaj o zdrowie swoje oraz pozostałych uczestników ruchu. Jeśli jest to konieczne, wezwij pogotowie;
2. Jeśli tylko masz taką możliwość, zadbaj o to, by zgromadzić wszystkie dowody z miejsca wypadku drogowego. Wezwij policję i z nią współpracuj;
3. Zbierz dane od sprawcy, poproś go także o dane ubezpieczyciela;
4. Sprawę po wypadku należy zgłosić do ubezpieczyciela sprawcy szkody;
5. Zgromadź możliwie najbardziej kompletną dokumentację – notatkę policyjną, zdjęcia, rysunek z miejsca zdarzenia, dokumentację medyczną, rachunki za leki, rehabilitację czy opiekę.

Każdy przypadek należy traktować jako odosobniony, a na końcową kwotę składa się bardzo wiele czynników. Warto odwołać się w tej kwestii do art. 444. § 1. Kodeksu cywilnego, z którego dowiesz się, że „w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu”.

Możesz więc ubiegać się o, takie świadczenia jak:

• pokrycie kosztów wynikających z opłacania leczenia, konieczności stosowania specjalnej diety, rehabilitacji, adaptacji mieszkania, kosztów opieki (jeżeli w wyniku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia potrzebna jest opieka osoby trzeciej), zakupu nowego samochodu przystosowanego do potrzeb (lub dostosowania posiadanego pojazdu, o ile jest to możliwe), przygotowania do wykonywania nowego zawodu;
• renty z tytułu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej;
• renty na zwiększone potrzeby;
• zrekompensowania utraconych zarobków.

Możesz również dochodzić zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Przyznanie zadośćuczynienia w związku z wyrządzeniem szkody na osobie nie jest uzależnione od wykazania, że powód doznał także szkody majątkowej (tak orzekł na przykład SN w wyroku z 19 XI 2008 r., III CSK 171/08, Lex nr 584204). Warto tu podkreślić, że odnoszący się do kwestii zadośćuczynienia art. 445. § 1. Kodeksu cywilnego nie uzależnia możności dochodzenia zadośćuczynienia od doznania poważnych obrażeń czy też poważnego uszczerbku na zdrowiu. Rodzaj uszkodzeń, czas leczenia czy też istnienie lub brak skutków trwałych mają wpływ jedynie na wysokość zadośćuczynienia.

Jak już wiesz, o odszkodowanie możesz się ubiegać z OC sprawcy. W zdecydowanej przewadze OC uruchamiane jest wówczas, kiedy dochodzi do niegroźnej kolizji z innym pojazdem. Z OC kierowcy korzystają wówczas potrąceni piesi lub rowerzyści. Jeśli uszkodzone zostanie mienie, np. ogrodzenie lub uszkodzisz inny zaparkowany samochód, również możesz skorzystać z OC sprawcy. Nie inaczej jest w omawianym przypadku, kiedy jako kierowca doznajesz uszczerbku na zdrowiu z winy innego prowadzącego pojazd.
Pamiętać należy również, że odszkodowanie z tytułu uszczerbku na zdrowiu przysługuje również z innych ubezpieczeń, w szczególności z ubezpieczenia NNW (Następstwa Nieszczęśliwych Wypadków). Ubezpieczenie to jest nieobowiązkowe, ale bardzo często kupuje się je przy okazji ubezpieczenia samochodu w zakresie OC czy Autocasco. Ubezpieczenie NNW zapewnia wypłatę świadczenia w razie doznania uszczerbku na zdrowiu lub śmierci osoby ubezpieczonej (kierowcy lub pasażera pojazdu – w zależności od zawartej umowy). Co istotne, świadczenia z tytułu szkód na osobie wypłacane są niezależnie z różnych polis – a więc wypłata odszkodowania z ubezpieczenia NNW nie pomniejsza odszkodowania wypłacanego przez ubezpieczyciela sprawcy szkody z jego polisy OC.
Warto również wiedzieć, że odszkodowania można dochodzić bezpośrednio od sprawcy szkody także w przypadkach, w których nie ma on obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC – na przykład od pieszego czy rowerzysty, który spowodował zdarzenie. Dlatego warto posiadać ubezpieczenie OC w życiu prywatnym, które ochroni Cię od finansowych konsekwencji, jeśli wyrządzisz szkodę na osobie lub mieniu, na przykład, jeżeli rowerem czy hulajnogą wjedziesz w kogoś, kto będzie potem wymagał długotrwałego leczenia albo jeżeli jako pieszy spowodujesz szkodę, w której zostanie uszkodzony samochód.

Biorąc udział w wypadku drogowym jako kierowca, pasażer czy inny uczestnik ruchu (pieszy, rowerzysta) możesz doznać uszczerbku na zdrowiu. Odszkodowanie będzie uzależnione od stopnia odniesionego urazu i wysokości poniesionej na skutek zdarzenia szkody spowodowanej przez sprawcę wypadku. Pamiętaj o zebraniu wszelkiej dokumentacji, notatki ze zdarzenia sporządzonej przez policję i dokumentacji medycznej, co ułatwi Ci wskazanie zakresu i rozmiaru szkody oraz osoby odpowiedzialnej za szkodę, a tym samym usprawni dochodzenie roszczeń.
Jeśli chcesz właściwie zabezpieczyć siebie przed ewentualnymi skutkami wypadku z Twojej winy – sprawdź ubezpieczenie OC oferowane przez LINK4. Skorzystaj z wygodnego i intuicyjnego kalkulatora LINK4, dzięki któremu sprawnie wyliczysz składkę OC. Jeśli wolisz porozmawiać i omówić wszelkie szczegóły zadzwoń do nas pod numer 22 444 44 23 lub umów się na spotkanie ze współpracującym z LINK4 agentem.

Zobacz też: OC Toyota Aygo, OC Volkswagen Tiguan

Komu przysługuje odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu?

Odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu przysługuje osobom poszkodowanym w wyniku wypadku drogowego, którego sprawcą jest użytkownik ubezpieczonego pojazdu. Obejmuje ono koszty leczenia, rehabilitacji, utracone zarobki oraz ewentualne zadośćuczynienie za ból i cierpienie. W przypadku kiedy sprawca nie posiada ubezpieczenia OC, można starać się o świadczenie z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Ile mam czasu na zgłoszenie uszczerbku na zdrowiu?

Warto kierować się zasadą im szybciej, tym lepiej ze względu na to, że prędzej otrzymamy odszkodowanie. Jednak na zgłoszenie szkody ubezpieczycielowi mamy 3 lata. W przypadku, kiedy wypadek miał cechy przestępstwa na zgłoszenie mamy nawet 20 lat.

Jak udokumentować uszczerbek na zdrowiu?

Aby udokumentować uszczerbek na zdrowiu w wyniku wypadku drogowego, należy podjąć kilka ważnych kroków. Musimy uzyskać od policji notatkę ze zdarzenia, w której jest ono szczegółowo opisane i wskazuje sprawcę. Należy też zebrać wszelką dostępną dokumentację medyczną, w tym raporty lekarzy, wyniki badań, recepty i faktury za leczenie. Następnie warto utrwalić dowody w postaci zdjęć obrażeń, miejsca wypadku oraz uszkodzeń pojazdów. Zbierzmy też, o ile to możliwe zeznania świadków wypadku, dobrą praktyką jest także prowadzenie dziennika z opisem bólu i innych objawów po wypadku. Wszystkie te dokumenty będą niezbędne do potwierdzenia roszczeń o odszkodowanie.

Co zalicza się do trwałego uszczerbku na zdrowiu?

Trwały uszczerbek na zdrowiu w wyniku wypadku drogowego pozostawia długotrwałe lub trwałe konsekwencje. Zalicza się do nich np. trwałą niepełnosprawność fizyczną lub psychiczną, utratę kończyny, narządu zmysłu lub funkcji życiowych, przewlekłe bóle, ograniczenia w ruchu lub znaczne zmiany w zdrowiu psychicznym. Aby uznać coś za trwały uszczerbek, zwykle wymaga się potwierdzenia przez lekarza lub eksperta medycznego, że szkody te są trwałe i mają istotny wpływ na jakość życia poszkodowanej osoby.