Choroby uniemożliwiające otrzymanie prawa jazdy. Które do nich należą?

Kandydat na prawo jazdy musi cechować się dobrym zdrowiem fizycznym oraz psychicznym. To ważne, ponieważ jego jazda wpływa na bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego. Są choroby wykluczające prawo jazdy lub ograniczające jego uzyskanie. Oto niektóre z nich. 

Niektóre problemy zdrowotne – choroby związane ze wzrokiem

Bardzo często kandydaci na prawo jady mają problemy ze wzrokiem. Osoby z zaburzeniami wzroku, muszą liczyć się z tym, że otrzymają dokument wydany na krócej – maksymalnie 10 lat, a przy większych badaniach wzroku na pięć lat lub zaledwie na rok. Osoby chcące otrzymać uprawnienia do prowadzenia pojazdów kategorii A, A1, A2, AM, B, B1 i BE muszą mieć ostrość widzenia nie mniej niż 0,5 (w razie konieczności z korekcją) przy patrzeniu obuocznym, a pole widzenia co najmniej 120 st. 

W grupie drugiej (kierowcy pojazdów kategorii C, CE, C1, C1E, D, D1, DE i D1E) wymagana jest ostrość widzenia 0,8 dla oka lepiej widzącego i przynajmniej 0,1 dla oka słabszego. Pole widzenia obuoczne powinno wynosić co najmniej 160 st. Osoby, które chcą prowadzić samochód zawodowo w kategoriach C i D muszą prawidłowo rozróżniać barwy. Wymagane jest również dobre widzenie w ciemności, a także odporność na oślepienie przez światła nadjeżdżających z przeciwka samochodów.

Prowadzenie pojazdów a problemy ze słuchem

Ubytek słuchu nie jest przeciwwskazaniem do uzyskania dokumentu do kierowania pojazdem z grupy pierwszej. Osoby niesłyszące mogą ubiegać się o uzyskanie dokumentów uprawniających do prowadzenia pojazdów, również tych powyżej 3,5 tony, wyłączając autobusy. Wynika to z faktu, że kierowca autobusu musi swobodnie komunikować się z pasażerami. 

Cukrzyca

Diabetycy mogą kierować pojazdami, na własny użytek, jak i zawodowo. Określają to dwie dyrektywy unijne: 2009/113/UE oraz 2009/112/UE. Kandydat ze zdiagnozowaną i leczoną cukrzycą musi regularnie i nie rzadziej, niż co pięć lat, przeprowadzać badania kontrolne. 

Uzyskanie prawa jazdy a choroby neurologiczne

Do chorób przewlekłych, które mogą wykluczyć możliwość uzyskania prawa jazdy, należą też poważne zaburzenia neurologiczne. Wśród nich wymienia się m.in. chorobę Parkinsona, padaczkę, guzy i udary mózgu, stwardnienie rozsiane, poważne urazy głowy, migreny z aurą czy miopatie. Przeciwwskazaniem do uzyskania prawa jazdy mogą być też zaburzenia widzenia o podłożu neurologicznym, takie jak podwójne widzenie spowodowane uszkodzeniem nerwów wzrokowych albo zwyrodnienie plamki żółtej.

Objawy chorobowe mogą wpływać na osłabienie funkcji mózgowych i układu ruchowego, prowadzić do omdleń czy zawrotów głowy, pogarszać sprawność, zdolność widzenia i koordynację. Poważne zaburzenia neurologiczne wiążą się też z ryzykiem utraty kontroli nad prowadzeniem pojazdu.

Co istotne, przedstawione choroby nie zawsze muszą wykluczać otrzymanie prawa jazdy. Na przykład, osoby chore na padaczkę, u których występuje przynajmniej roczny okres bez ataków i utraty przytomności, mogą uzyskać prawo jazdy.

Przeczytaj również: Co oznacza kod b96 w prawie jazdy kategorii B?

Choroby psychiczne a prawo jazdy – to zagadnienie jest dość szerokie, ale spróbujemy na nie odpowiedzieć w zwięzły sposób. Istnieje grupa osób, które wyklucza wydanie dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdem. Zalicza się do nich niedorozwój umysłowy. To niepełnosprawność intelektualna, oznaczająca, że osoba nią dotknięta ma iloraz inteligencji poniżej 70. Do chorób wykluczających prawo jazdy należą też poważne zaburzenia zachowania i osobowości.

Przeciwwskazaniami zdrowotnymi, które uniemożliwiają bezpieczne prowadzenie pojazdów, są także schorzenia przewlekłe, które wymagają stałego przyjmowania leków o działaniu upośledzającym zdolności psychomotoryczne. Mowa tutaj o lekach stosowanych podczas leczenia choroby afektywnej dwubiegunowej, schizofrenii czy pogłębionej depresji. W przypadku wystąpienia powyższych schorzeń możliwe jest niedopuszczenie do kursu na prawo jazdy lub cofnięcie uprawnień kierowania pojazdami.

Prawo jazdy a choroba psychiczna – w wielu przypadkach stan zdrowia osób ubiegających się o prawo jazdy jest rozpatrywany indywidualnie. Zaburzenia psychiczne kontrolowane lub stopniowo zanikające, nie są przeciwwskazaniem do dopuszczenia do egzaminu na prawo jazdy. Oczywiście z zastrzeżeniem, że osoba cierpiąca na problemy psychiczne otrzyma pozytywną opinię od swojego lekarza prowadzącego i będzie wykonywała regularne badania lekarskie kontrolne.

Pisząc o tym, jakie choroby zabraniają prowadzenia samochodu, należy wspomnieć o tych, które stwarzają ryzyko nagłej niewydolności układu sercowo-naczyniowego. Wszczepiony rozrusznik serca, arytmia, choroba niedokrwienna serca nie wykluczają z otrzymania prawa jazdy, jednak osoba z tymi chorobami musi być pod stałą opieką lekarza specjalisty i regularnie przeprowadzać badania lekarskie.

Uzależnienie od alkoholu i substancji psychotropowych

Choroby uniemożliwiające otrzymanie prawa jazdy i prowadzenie samochodu to również uzależnienie od alkoholu i od substancji psychotropowych. Osoba uzależniona ma szansę na zdobycie prawa jazdy jedynie wtedy, gdy nie spożywa napojów wysokoprocentowych od co najmniej roku i jest pod stałą kontrolą terapeuty. Wymagane jest okazanie niezbędnych dokumentów, aby móc to potwierdzić. 

Choroby nerek

Choroby wykluczające prawo jazdy to między innymi ostra niewydolność nerek. Osoby borykające się z przewlekłą niewydolnością nerek potrzebują opinii specjalisty, która uwzględnia stopień zaawansowania choroby. 

Przeczytaj także: Zgubione prawo jazdy – co robić w takiej sytuacji?

Choroby wykluczające prawo jazdy oznaczają, że nie wszyscy mogą zasiąść za kierownicą samochodu. Są one przeszkodą w uzyskaniu uprawnień, ponieważ niekorzystnie wpływają na zaburzenia uwagi oraz koncentracji, co może być niebezpieczne dla nich samych, jak również innych uczestników ruchu drogowego. Zaliczają się do nich wszelkie uzależnienia od alkoholu, substancji psychotropowych czy silnych leków.

Kierowcy zawodowi muszą mieć zdolność prawidłowego rozpoznawania barw, dlatego nie mogą cierpieć na daltonizm (nierozróżnianie barw) i muszą mieć prawidłowe widzenie stereoskopowe i zmierzchowe. Nieleczone choroby psychiczne są również przeciwwskazaniem do uzyskania dokumentu prawa jazdy.

Kierowca, który celowo zataja informacje o swoim stanie zdrowia i spowoduje wypadek, jest pociągnięty do odpowiedzialności karnej z tytułu wyłudzenia poświadczenia nieprawdy. Grozi mu za to kara pozbawienia wolności do lat trzech. 

Sprawdź także: OC Volkswagen T-Roc, ubezpieczenie samochodu Pszczyna

Zdałeś pozytywnie egzamin na prawo jazdy i planujesz kupić samochód? Jako przyszły kierowca nie zapomnij o wykupieniu obowiązkowego ubezpieczenia OC. Kupisz je bez wychodzenia z domu, wchodząc na stronę www.link4.pl, gdzie znajdziesz intuicyjny kalkulator. Podając swoje dane i informacje na temat pojazdu, dowiesz się, ile wyniesie Twoja składka za ubezpieczenie. Możesz też skontaktować się z doradcą, dzwoniąc pod numer 22 444 44 23, lub spotkać się z agentem współpracującym z LINK4. Wszystkie te sposoby pozwolą Ci w prosty sposób zakupić ubezpieczenie.

Zobacz też inne ubezpieczenia komunikacyjne dostępne w LINK4, w tym Assistance, NNW i 
Autocasco. Wybierając AC w LINK4, zyskujesz szeroki zakres ochrony pojazdu w razie spowodowania przez Ciebie wypadku i kolizji, a także kradzieży i uszkodzenia auta. Możesz też zdecydować o sposobie likwidacji szkody, wybierając jeden z trzech wariantów:

• ASO – naprawa odbędzie się w Autoryzowanej Stacji Obsługi (ASO),
• KOSZTORYS – rzeczoznawca sporządzi wycenę szkody, na jej podstawie otrzymasz odszkodowanie i naprawisz auto we własnym zakresie,
• WARSZTAT – dokonasz naprawy w dowolnym warsztacie nieautoryzowanym.

Dodatkowo warianty WARSZTAT i ASO możesz rozszerzyć o opcję Auto zastępcze. W ramach tego rozwiązania LINK4 zapewni Ci samochód zastępczy na okres do 7 dni, gdy Twój pojazd będzie wymagał naprawy po wypadku.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Jakie choroby wykluczają zrobienie prawa jazdy? 

Do chorób wykluczających prawo jazdy należą m.in.: poważne schorzenia narządu wzroku i słuchu, choroby neurologiczne (np. stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, padaczka, udary i guzy mózgu), układu sercowo-naczyniowego (np. zaawansowana niewydolność serca, poważna arytmia), psychiczne w aktywnych fazach, niewydolność nerek, w skrajnych przypadkach również cukrzyca. Ostateczna decyzja zależy od oceny lekarza medycyny pracy i jest opracowywana na podstawie indywidualnego stanu pacjenta. 

Czy choroby neurologiczne mogą wykluczać prawo jazdy? 

Tak, pewne choroby neurologiczne mogą wykluczać uzyskanie prawa jazdy. Należą do nich m.in. miopatie, poważne urazy głowy, migreny z aurą, stwardnienie rozsiane, udary i guzy mózgu, padaczka, zaburzenia widzenia o podłożu neurologicznym (np. zwyrodnienie plamki żółtej) czy choroba Parkinsona. Nie zawsze jednak występowanie danej choroby u osoby starającej się o prawo jazdy wyklucza jego otrzymanie. Na przykład, warunkiem otrzymania prawa jazdy u osób chorych na padaczkę jest przynajmniej roczny okres bez ataków oraz poddawanie się regularnym badaniom kontrolnym.

Co sprawdza lekarz do prawa jazdy? 

Zgodnie z § 4 Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o prawo jazdy, w ramach badania lekarskiego specjalista dokonuje oceny stanu zdrowia badanego w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami. Lekarz sprawdza przede wszystkim narząd wzroku i słuchu kandydata, a także m.in. układ ruchu, oddechowy i sercowo-naczyniowy, układ nerwowy, czynność nerek, stan psychiczny oraz obturacyjny bezdech podczas snu.

Lekarz bierze pod uwagę także inne kryteria zdrowotne, takie jak objawy wskazujące na uzależnienie lub nadużywanie alkoholu i substancji psychoaktywnych, stosowanie przez kandydata leków mogących wpływać na zdolność do prowadzenia pojazdów, wynik badania poziomu glikemii mogący wskazywać na cukrzycę, a także inne poważne zaburzenia stanu zdrowia, które mogą stanowić zagrożenie podczas kierowania pojazdami.

Czy lekarz orzecznik może zabrać prawo jazdy? 

Tak, lekarz orzecznik, po przeprowadzeniu badań, może orzec o cofnięciu prawa jazdy w sytuacji, gdy stwierdzi występowanie u kierowcy chorób będących przeciwwskazaniem do prowadzenia pojazdów. Należą do nich m.in. niektóre zaburzenia psychiczne, choroby układu sercowo-naczyniowego (np. zaawansowana niewydolność serca, kardiomiopatie) i neurologiczne (guzy i udary mózgu, choroba Parkinsona i inne). Lekarz wystawia orzeczenie o braku zdolności do kierowania pojazdem, które jest podstawą do wydania decyzji o cofnięciu uprawnień przez starostę.

Źródło:

1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 grudnia 2022 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców